سلام نو _ سرویس گردشگری: شهر باستانی گور در فیروزآباد یکی از سایت‌های باستانی استان فارس است که به دوره ساسانیان تعلق دارد و درکنار هشت اثر دیگر از این دوره، با عنوان «چشم‌انداز باستان‌شناسی ساسانی منطقه فارس» در سال ۱۳۹۷ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
این شهر باستانی از معروف‌ترین چاهای دیدنی فیروزآباد به شمار می‌رود و در پنج کیلومتری غربی این شهر قرار دارد.
شهر باستانی گور و بناهای موجود در آن اطلاعات قابل‌ملاحظه‌ای از فرهنگ و معماری ساسانیان در ایران باستان را به کارشناسان ارائه داده‌اند.
این شهر نخستین پایتخت ساسانیان بوده است و آن را با نام نخستین شهر دایره‌ای ایران می‌شناسند.
با وجود انجام کاوش‌های باستان‌شناسی در بخش‌های زیادی از این منطقه، شهر گور هم‌چنان ظرفیت‌های بالایی برای کاوش دارد.
محل قرارگیری شهر باستانی گور
آدرس: استان فارس، پنج کیلومتری غرب شهر فیروزآباد
شهر باستانی گور جاذبه‌ای تاریخی در فیروزآباد فارس است که در فاصله تقریبی پنج کیلومتری غرب این شهر و در سه کیلومتری شمال جاده فیروزآباد به فراشبند قرار دارد.
این شهر باستانی در گذشته‌های دور از پررونق‌ترین شهرهای ایران‌زمین و مرکز فرمانروایی اردشیر بابکان بود.
شکل هندسی شهر گور نشان از ساختار نظامی این شهر در زمان ایران باستان دارد.
مسیر دسترسی
برای بازدید از شهر باستانی گور نخست باید خود را به شهر فیروزآباد برسانید.
این شهر در فواصل تقریبی ۱۰۰ کیلومتری جنوب شیراز و ۲۰۰ کیلومتری شمال بندر سیراف قرار دارد.
شهر باستانی گور در بخش غربی فیروزآباد و در ابتدای جاده فراشبند واقع شده است.
از بلوار پاسداران فیروزآباد در ضلع غربی میدان امام می‌توانید خود را به جاده فراشبند برسانید. ورودی مجموعه باستانی شهر گور در جوار بقعه امامزاده شهر گور قرار دارد.
دشت فیروز آباد محصور در میان کوههای بلند و از نظر امنیت و سوق الجیشی نیز بسیار مهم بود. رودخانه ای نیز از همین منطقه میگذرد که بنامهای تنگاب، فیروزآباد، حنیفقان، و برازه معروف بوده است.
این شهر باستانی در جنوب غربی استان فارس، صد کیلومتری جنوب شیراز و سه کیلومتری شهر فیروزآباد واقع شده است.
فرخ مرد بهرامان قاضی اهل گور و هم روزگار با خسرو پرویز بود. او مؤلف مادگان هزار دادستان، مهمترین متن حقوقی به جا مانده از دوران ساسانی است.
در این کتاب شماری از قوانین کهن اوستایی، احکام دادگاه های پیشین و فرمان های اداری پادشاهان گرد آمده که در شناخت آیین دادرسی ایران ساسانی اهمیت بسیار دارد.
از زندگی این شخصیت اطلاعات زیادی در دست نیست.
عبدالله بن مقفع نویسنده و مترجم بزرگ سده دوم هجری، نیز زاده شهر گور بود. او کتاب های ارزشمندی در زمینه فلسفه، اخلاق و آیین کشورداری از فارسی میانه به عربی برگرداند.
ابن مقفع از سخنوران بنام زمان خود بود و در پایه گذاری نثر فنی عربی نقش مهمی داشت. او در سال ۱۴۲ هجری به اشاره خلیفه منصور عباسی به قتل رسید.
معماری جالب شهر باستانی گور
شهر باستانی گور در دایره‌ای به قطر ۲ کیلومتر ساخته شده و در وسط آن مناری وجود دارد که انگار مرکز دایره را مشخص کرده.
در این شهر باستانی، بقایایی از ۲۰ دیوار کشف شده که همگی معماری شعاعی داشته یعنی در شعاع دایره قرار گرفته‌اند و مرکز آن‌ها یکسان است.
در شهر گور ۳ دیوار منحنی وجود دارد که در گذشته‌های دور شهر را به ۶۱ منطقه تقسیم می‌کردند.
دو طرف خندقی با عرض ۳۵ متر، دو حصار خشتی ساخته شده که از شهر محافظت می‌کردند. عرض این دیوارها و خندق در مجموع به ۵۰ متر می‌رسد.
بخش مرکزی شهر هم در دایره‌ای به قطر ۴۰۰ متر و به‌صورت کاملا یک‌تکه ساخته شده و دیواری دورتادور آن وجود داشت.
شهر گور در دو بخش مجزا طراحی شده بود و فقط دو خیابان اصلی و متقاطع داشت.
بناهای اصلی را در بخش مرکزی ساخته بودند که بیشتر متعلق به درباری‌ها و نزدیکان حکومتی بود. بخش‌های دورتر از مرکز هم به بقیه مردم تعلق داشت.
در بخش شرقی این شهر گودال‌هایی نامنظم با دیوارهایی محافظ دیده می‌شود.
کارشناسان باستان‌شناسی می‌گفتند که این گودال‌ها در گذشته‌های دور به‌عنوان استخر استفاده می‌شدند.
در بخش جنوبی شهر گور هم می‌توانید نشانه‌هایی از خانه‌های کوچکی را ببینید که در آن‌ها سفالینه‌هایی از دوران ساسانیان پیدا شده.
بنابراین خیلی‌ها تصور می‌کنند که در این بخش دهکده‌ای باستانی وجود داشته.
شهر باستانی گور که یکی از جاهای دیدنی فیروزآباد است، بخش‌های مختلفی دارد که آن را به یک نمونه تاریخی زیبا تبدیل کرده‌اند. وقتی پا به بخش‌های مختلف می‌گذارید انگار روح تاریخ در وجودتان دمیده می‌شود.
شهر از بالا ساختاری منظم و جذاب دارد و آدم به این فکر می‌کند چطور تا این اندازه در ساخت و معماری دقت شده است.
اولین و مهمترین سازه در شهر باستانی گور، «منار میلو» است. البته بخش‌های زیادی از آن از بین رفته، اما هنوز هم زیبایی خودش را دارد.
این منار مربعی شکل است و با توجه به اینکه بخشی از سر آن ویران شده، بعضی از کارشناسان باستانی می‌گویند در گذشته و در زمان ساخت، ارتفاعی حدود ۸۰ متر داشته است.
اگر دیواره‌ها خراب نشده بودند، الان هر ضلع منار میلو حدود ۲۰ متر بود.
نظر شما