نظنز باغ شهری تاریخی در شمال شرقی استان اصفهان و از شهرهای مرکزی ایران در دامنه رشته کوه کرکس است. این شهر در ارتفاع ۱۳۷۲ متری از سطح دریا و در مجاورت کویر مرکزی ایران قرار دارد. نطنز دارای سه نوع آب و هوای سردسیری، کویری و معتدل است. نطنز از شهرهای تاریخی و جذاب ایران است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
نگاهی به اقلیم و جغرافیای نطنز
در تقسیمات رسمی کشوری، نطنز با ۱۵ هزار نفر جمعیت مرکز شهرستان نطنز از توابع استان اصفهان است. بلندای شهر نطنز از دریا ۱٬۶۰۰ متر است. نطنز دارای آب و هوای معتدل کوهپایه‌ای است. این شهر در ۱۲۵ کیلومتری اصفهان قرار دارد. این منطقه گونه های مختلف جانوران وحشی اعم از خزندگان ،پرندگان و پستانداران نظیر کل و بز ،قوچ و میش وحشی ،گراز ، گرگ، شغال ،روباه ،کفتار،گربه وحشی،پلنگ ،تشی و غیره را در خود جای داده است.همچنین تا کنون حد اقل ۵۳ گونه پرنده مهاجر و بومی ۸ گونه مار و ۶ گونه مارمولک شناسایی شده است.
شهرستان نطنز دارای دو بخش«مرکزی» و «امامزاده»، چهار شهر «بادرود»، «خالدآباد»، «نطنز» و «طرق رود» و پنج دهستان است. از برجسته ترین امتیازات این شهر آب وهوای لطیف و پاک آن است که این شهر را از بیابان‌های گرم کویر متمایز می کند. به دلیل شرایط خاص طبیعی مرکز شهرستان و بخش مرکزی نطنز به باغ شهر معروف است. کشاورزی، باغ‌داری، پرورش گُل و ابریشم کِشی در این شهر صورت می‌گیرد.
تحفه نطنز چیست؟
تحفه نطنز در فرهنگ همگانی کنایه از نمونه‌ای کمیاب است که می‌تواند درباره هر شخص یا هر چیز گواه باشد، اما قریب به اتفاق سالخوردگان و بازگوکنندگان تاریخ و فرهنگ همگانی و ادبیات نطنز بر این باورند که تحفه نطنز گونه ای فراورده خشکبار است که از میوه‌ای به نام الگ (از خانواده هلو است که بسیار شیرین است و تنها در آبادی‌های نطنز به دست می‌آید) و مغز گردوی آسیاب شده و خاک قند پدید آمده‌است که در اصطلاح محلی به آن «جوزقند» می‌گویند و برخی به آن گرد دارچین و هل نیز می‌افزایند.
اما بسیاری دیگر ازمردم «گلابی» را تحفه نطنز می‌دانند، چرا که «گلابی» نطنز از دید طعم و مزه در نوع خود بی‌مانند است و این به دلیل ترکیبات خاک و آب و هوای ویژه نطنز است، چرا که نهال‌های گلابی نطنز را در مناطق دیگر تکثیر کرده‌اند، اما فراورده آن‌ها چنین کیفیتی ندارد… به‌طور کلی آب و خاک و هوای مساعد خطه نطنز، به گونه ایست که شرایط برای رویش و فراوری بهترین گونهٔ فراورده‌های کشاورزی زمینی و باغی را فراهم کرده و در یک‌کلام می‌توان گفت، همه فراورده‌های گیاهی نطنز جنبه «تحفه» دارند. انار (با پوست سیاه رنگ یا سفید رنگ) و گردوی نطنز نیزاز دیگر محصولات مرغوب این شهرستان به‌شمار می‌آید؛ و این در شرایطی است که به دلیل نبودن صنایع تبدیلی در این شهرستان هر سال مقدار زیادی از این فراورده‌ها نابود می‌شوند.
نگاهی کوتاه به جاذبه‌های تاریخی نطنز
قدمت این شهر به دوره پیش از اسلام می‌رسد. به گفته سایت سازمان میراث فرهنگی استان اصفهان، این شهر دارای بیش از ۱۸۰۰ جاذبه تاریخی فرهنگی و طبیعی است. از مهم‌ترین جاذبه‌های طبیعی نظنز منطقه حفاظت شده کرکس با حداقل ۵۳ گونه پرنده بومی و مهاجر می باشد. بررسی‌ها و پژوهش‌های انجام شده نشان می‌دهد در این منطقه ۷۰ درصد گیاهان دارویی کشور رشد می کند. مهم‌ترین جاذبهٔ نطنز روستای بی نظیر ابیانه است که از بلندترین نقاط مسکونی ایران با معماری بومی و مناظری طبیعی است. ابیانه از مهم‌ترین انگیزه‌های گردشگران در سفر به اصفهان و بالأخص نطنز است. این شهر با بیش از ۳۰ امامزاده به خاک اولیاءالله مشهور است. لذا نطنز از نظر گردشگری مذهبی نیز حائز اهمیت است. این شهر در قدیم الایام به دلیل قرار گیری در مرکز کشور و داشتن آب‌وهوایی خوش و مناظری دل‌نشین تفرجگاهی امن برای شاهان ساسانی و اشکانی بوده است. امروزه نیز به دلیل قرارگیری در محور گردشگری کاشان - اصفهان، داشتن آثار تاریخی، باغات فراوان و مناظر چشمگیر طبیعی و نیز وجود روستای ابیانه از مهم‌ترین نقاط گردشگری کشور محسوب می‌شود. از صنایع موجود در منطقه چینی، ریسندگی، قالی بافی، شیلونگری و نوغان‌داری است. قابل ذکر است نطنز در صنعت سرامیک شهرت جهانی دارد. هتل ویونا ابیانه از اقامتگاه های موجود در منطقه است که در نزدیکی روستای ابیانه مشرف به دره ای سر سبز واقع شده است و می تواند اوقاتی خوش را برای مسافران رقم بزند.
مسجد جامع نطنز؛ فیروزه‌ای در دل کویر
مسجد جامع نطنز یکی از آثار ثبت‌شده ملی این شهر است که از چند بنا تشکیل می‌شود. این مسجد با مناره‌ای بلند (با حدود ۳۷ متر ارتفاع و ۱۱۸ پله مارپیچی)، سر در خانقاه فیروزه‌ای رنگ، شبستان هشت‌ضلعی با کاشی‌کاری فیروزه‌ای، گنبد آجری هرمی و درخت چنار سر به‌فلک کشیده در میان باغستان‌های شهر تاریخی نطنز قرار دارد و چشم هر بیینده‌ای را به خود جلب می‌کند.
قدمت مسجد جامع نطنز به دوره ایلخانی بازمی‌گردد؛ در آن زمان ابتدا یک مسجد در این مکان احداث شد؛ سپس بقعه «شیخ عبدالصمد اصفهانی» در کنار مسجد، ایوان جلو خانقاه و مناره‌ها به این مجموعه اضافه شدند. طبق نظر تاریخ‌دانان دستور ساخت این مسجد توسط خلیفه حسین در سال ۷۰۴ هجری قمری صادر شده و شمس‌الدین محمد علی نطنزی، معمار آن بوده است.
منطقه گردشگری متین آباد؛ اولین اکوکمپ ایران
منطقه گردشگری متین آباد، اولین اکو کمپ ایران است که در ۲۵ کیلومتری شمال نطنز در ابتدای رمل‌های بزرگ کویر در جنوب دریاچه نمک نزدیک به مسیر قلعه کرشاهی قرار دارد. گردشگران برای تجربه تفریحات کویری مانند شترسواری، موتور و ماشین سواری در شن و غیره به این منطقه گردشگری می‌روند. در منطقه گردشگری متین آباد چادرهای دائمی، رستوران، سوییت و مزرعه ارگانیک نیز به چشم می‌خورند.
نظر شما