سلام نو ـ سرویس گردشگری: شاید شما هم با شنیدن نام زاهدان، تنها تصویر یک شهر مرزی دور افتاده با آب و هوای گرمسیری در ذهنتان نقش ببندد که مرکز استان وسیع سیستان و بلوچستان است.
در صورتی که این شهر جزو یکی از مقاصد گردشگری کمتر شناخته‌شده‌ای است که مملو از ابنیه‌های باستانی ارزشمند، پدیده‌های طبیعی بکر و تفرجگاه‌های جالبی است و تجربه سفر به آن می‌تواند یکی از متفاوت‌ترین و به یادماندنی‌ترین تجریبات سفر شما در شهرهای گردشگری ایران باشد.
جاذبه‌های تاریخی زاهدان
حسینیه یزدی ها
آنطور که گفته می‌شود اهالی یزد از جمله اولین مردمانی بوده‌اند که از شهرهای دیگر به زاهدان مهاجرت کرده‌اند، از این رو بسیاری از بناهای اولیه‌ای که در این کلان شهر ساخته شده است را معماران یزدی بنا کرده‌اند. یکی از این بناها نیز حسینیه یزدی‌ها است که در سال ۱۳۱۲ و در مرکز شهر زاهدان و در دل بافت تاریخی آن قرار گرفته‌است.
این حسینیه اولین و البته قدیمی‌ترین حسینیه زاهدان به حساب می‌آید و امروزه یکی از پر تجمع‌ترین مکان‌های مذهبی در زمان اجرای مراسمات خاص دینی در منطقه است.
نخل گردانی یکی از معروف‌ترین مراسم‌ها است که معمولا هر ساله در دهه محرم در حیاط بزرگ حسینیه برگزار می‌شود. گفتنی است بخش‌های اصلی این حسینیه شامل یک صحن وسیع، سردخانه، فضای حیاط و یک آشپزخانه مرکزی است.
نشانی: استان سیستان و بلوچستان، زاهدان، بلوار بلوچستان
مسجد زرنج زاهدان
مسجد زرنج، مسجدی است بازمانده از قرن اول هجری قمری که ظاهرا توسط عبدالرحمن بن سمره از حاکمان وقت عرب، روبه‌روی زندان زرنج احداث شده است. این مسجد دارای دو مناره که یکی پوشیده از مس است که توسط یعقوب لیث صفاری ساخته شده و امروزه یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری زاهدان محسوب می‌شود.
آدرس: زاهدان، بلوار امام حسین
مسجد شاه علی (مسجد آل علی)
در اواسط قرن نهم هجری قمری، ملک شمس‌الدین علی از امرای وقت، دستور احداث مسجدی در زاهدان امروزی را صادر کرد که اکنون به نام مسجد شاه علی یا مسجد آل علی شهرت یافته است.
جالب است بدانید دو لوح حکاکی شده وجود دارد که قدمت آن نیز به قرن نهم هجری بازمی‌گردد که روی یکی از این لوح‌ها نام بانی سازنده مسجد، شاه علی حک شده و لوح دیگر نیز یادبودی برای فوت امیرغیاث‌الدین محمد کیانی، از خاندان ملوک سیستان است.
آدرس: زاهدان، محله نسترن، خیابان بدر
خانه شمس
خانه شمس که در شمار آثار ملی به ثبت رسیده ایران قرار دارد، یکی از خانه‌های تاریخی شهر زاهدان است که بنای آن در دوران پهلوی اول و در حدود سال ۱۳۱۵ ساخته شده و در بافت اولیه این شهر قرار گرفته‌است.
سبک معماری این خانه به سبک و سیاق معماری یزدی خانه‌های دیگری است که در سال‌های اولیه شکل‌گیری فضای شهری زاهدان بنا شده‌اند.
بنای این خانه شامل بخش‌هایی از جمله هشتی، حمام، فضای انباری، تعدادی اتاق مسکونی و مطبخ خانه است. گفتنی است برای ساخت این بنا بطور کلی از مصالح آجر، چوب، خشت و گل استفاده شده‌است.
جالب است بدانید که چند سالی است که سازمان میراث فرهنگی استان در نظر دارد تا از این خانه به عنوان یک پژوهشکده تحقیقی در زمینه باستان‌شناسی استفاده کند که این طرح در حال حاضر هنوز اجرایی نشده‌است.
نشانی: استان سیستان و بلوچستان، زاهدان، خیابان شریعتی، مقابل خانه زعیم
کاروانسراهای تاریخی زاهدان
کاروانسرای نصرت آباد
جاهای دیدنی زاهدان فقط محدود به چند مورد نمی‌شود. در دامنه‌های جنوبی کویر لوت درست در ۴ کیلومتری شمال غرب زاهدان، روستای نصرت آباد قرار گرفته که از کارانسرای معروف نصرت میزبانی می‌کند.
این کاروانسرای بزرگ در دوره قاجاریه با معماری ساده از خشت‌وگل بنا و سازه آن از دوران صفوی الهام گرفته شد؛ کاروانسرای نصرت آباد دارای ۶۰ حجره بوده و در هر ضلع ۱۵ اتاق و ۲۳ طاق‌نما قرار گرفته‌اند.
این کاروانسرا ۴ ایوان داشته و قرینه‌سازی به خوبی در ساخت آن رعایت شده است. اکنون این کاروانسرای قدیمی سال‌ها به حال خودش رها شده و از آن هیچ مواظبتی به عمل نمی‌آید. این آثار ملی تاریخی در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت.
کاروانسرای ملک
کاروانسرای ملک که زمانی اولین کاروانسرای شهر زاهدان بوده‌است، امروزه به عنوان یکی از اماکن دیدنی زاهدان محسوب می‌شود و در مرکز شهر قرار گرفته‌است.
این بنا در دوران پهلوی و توسط فردی به نام ملک شفیع که از اتباع پاکستانی بود احداث شد. این کاروانسرا شامل دروازه ورودی با تزئینات آجری است که به فضای حیاط با پلان مستطیل شکل متصل می‌شود.
تعداد ۲۹ حجره نیز گراگرد حیاط قرار گرفته‌اند که به عنوان استراحتگاهی برای مسافران شهر بوده‌اند.
سقف اتاق‌ها به صورت گنبدهای مدور است و داخل اتاق‌ها از طاقچه‌ها برای تزئینات بنا استفاده شده‌است. لازم به ذکر است که شوربختانه بیشتر بخش‌های این بنا که از جمله آثار به ثبت رسیده در زمره آثار ملی است از بین رفته‌است و تنها مخروبه‌ای از آن باقی مانده‌است.
نشانی: استان سیستان و بلوچستان، زاهدان، تقاطع خیابان کفعمی و کوچه حافظ
نظر شما