علل ناباروری و روش های تشخیص آن

ناباروری یا به عبارتی infertility به شرایطی گفته می شود که با گذشت ۱۲ ماه تلاش برای بارداری به روش رابطه جنسی محافظت نشده، فرد باردار نشود. دلایل ناباروری بسیار متنوع است و برخلاف تصور عده بسیاری از افراد، عدم توانایی برای بارداری، مشکلی نیست که تنها به بانوان مربوط باشد و در آقایان نیز شایع است. در ادامه به بررسی علل ناباروری و روش های تشخیص آن می پردازیم.

شایع ترین دلایل ناباروری در بانوان

• مشکل در فرایند تخمک گذاری
• اختلالات و مشکلاتی که در لوله های رحمی پیش می آید. لوله های رحم وظیفه دارند تا تخمک را از تخمدان به رحم منتقل کنند؛ اگر مشکلی در این لوله ها به وجود بیاید باعث می شود که تخمک به رحم نرسد و لقاح با اسپرم اتفاق نیفتد. مشکلاتی نظیر آندومتریوز، عفونت لگن و جراحی مواردی هستند که سبب می شوند لوله های رحم آسیب ببیند و درنتیجه مشکل ناباروری به وجود بیاید.
• مشکلاتی که در رحم افراد وجود دارد. رحم و دهانه رحم، نقش بسیار مهمی در فرایند بارداری بانوان دارند. مشکلاتی که در دهانه رحم افراد به وجود می آید باعث می شود تا اسپرم نتواند به تخمک برسد و درنتیجه فرد به ناباروری مبتلا شود. البته باید گفت روش هایی مانند iui و یا تلقیح داخل رحمی اسپرم می توانند راه حلی برای این مشکل باشند. خود رحم نیز ممکن است با مشکلاتی مانند پولیپ و یا فیبروئید مواجه باشد که باعث غیر طبیعی شدن آناتومی آن می شود و در نهایت باعث ناباروری می شود.
• افرادی که دستگاه ایمنی بدن آن ها با مشکل مواجه است.
• افرادی که هورمون های آن ها دارای اختلال است. هورمون هایی در بدن وجود دارند که به تولید مثل کمک می کنند و اختلال در آن ها باعث مشکلات تخمک گذاری می شود. درصورتیکه این هورمون ها با اختلال مواجه شوند فرایند لقاح و لانه گزینی با مشکل مواجه می شود زیرا معمولا اختلال در این هورمون ها باعث تغییر عادت ماهانه بانوان می شود.

• بانوانی که دارای چاقی و یا اضافه وزن هستند.
• بانوانی که الکل و یا سیگار مصرف می کنند.
• بانوانی که در طی رابطه جنسی دچار عفونت شده اند.
• اختلالات در کارکرد تیروئید.
• بانوانی که با مواد شیمیایی کار می کند.
• افرادی که دارای رژیم غذایی نامناسبی هستند.

شایع ترین دلایل ناباروری در آقایان

• افرادی که دارای تعداد اسپرم تولید شده کم هستند.
• آقایانی که شکل اسپرم آن ها غیرطبیعی است.
• افرادی که سرعت حرکت اسپرم در آن ها کم است.
• آقایانی که اسپرم آن ها بالغ نشده است.
• مردانی که دارای بیماری عفونی هستند.
• آقایانی که دارای مشکلات ژنتیکی هستند.
• افرادی که در انزال با اختلال مواجه هستند.
• افرادی که سیگار مصرف می کنند و نوشیدنی های الکلی می نوشند.
• افرادی که به چاقی مبتلا هستند.
• آقایانی که از داروهای بدن سازی استفاده می کنند.
• مردانی که به واریکوسل مبتلا هستند.

روش های تشخیص ناباروری

برای تشخیص ناباروری آزمایشات و معاینات مختلفی انجام می شود. در این فرایند باید تاریخچه سلامت جسمی و جنسی بانوان و آقایان بررسی شود. معایناتی که آقایان و بانوان انجام می دهند با یکدیگر متمایز است که در ادامه آن ها را معرفی می کنیم:

روش تشخیص ناباروری در آقایان

اولین آزمایش تشخیصی با نام آنالیز مایع منی شناخته می شود. پیش نیاز انجام این تست پرهیز از انزال تا چهل و هشت ساعت قبل از انجام آزمایش است. در این تست موارد زیر بررسی می شود:

• شکل اسپرم
• تعداد اسپرم
• حرکات اسپرم

تست دیگری که برای تشخیص ناباروری آقایا ن مورد استفاده قرار می گیرد، بررسی سطح هورمون های زیر است:

• TsH
• FsH
• LH
• PRI
• Te

سونوگرافی نیز دیگر روش تشخیصی علت ناباروری در مردان است که به منظور تشخیص واریکوسل انجام می شود.

روش تشخیص ناباروری در بانوان

برای تشخیص ناباروری در بانوان نیز آزمایشات زیر انجام می شود:

• بررسی بازه های قاعدگی و اختلالات آن. برخی از بانوان ممکن است با مشکلات زیر در قاعدگی مواجه باشند که برخی از آن ها عبارت هستند از:
  • قاعدگی غیر طبیعی. این قاعدگی زمانی اتفاق می افتد که خون ریزی کم تر و یا بیش تر از حد معمول رخ بدهد.
  • قاعدگی های نامنظم
  • توقف یکباره قاعدگی
  • پریودهای دردناک

• سونوگرافی های رحمی
• هیسترو سالپینگوگرافی و یا عکس رنگی رحم
• آزمایش هورمون های FSH و AmH. برخی از تغییراتی که در هورمون های بدن اتفاق می افتد مانع بارداری می شود. برخی از علائمی که نشان می دهد نیاز است بانوان آزمایشات هورمونی را انجام دهند عبارت هستند از:
  • تغییراتی که در پوست افراد رخ می دهد مانند جوش و یا آکنه
  • کاهش پیدا کردن و یا افزایش پیدا کردن میل جنسی
  • رشد کردن موهای زائد پشت لب بانوان، روی چانه و یا قفسه سینه آن ها
  • نازک شدن موهای افراد و ریزش آن ها
  • افزایش پیدا کردن وزن بدن
  • ترشحاتی به رنگ شیر که از نوک پستان خارج می شود و ارتباطی نیز با شیردهی ندارد.

دلایل مشترک ناباروری در مردان و زنان

به نقل از who.int سبک زندگی مانند سیگار کشیدن، مصرف بیش از حد الکل و چاقی می توانند بر باروری مردان و زنان به صورت مشترک تاثیر بگذارند. علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض آلاینده‌ ها و سموم محیطی می‌ تواند مستقیماً برای گامت ‌ها (تخمک و اسپرم) سمی باشد و در نتیجه تعداد آن‌ها کاهش یافته و کیفیت پایینی داشته باشد.

منبع: akserahem.com