پیروزی تازه آمریکا در جنگ روسیه و اوکراین

سلام نو – سرویس بین‌الملل: وقتی دونالد ترامپ از کاخ سفید رفت همبستگی در ناتو در پایین‌ترین سطح خود بود و ارتباطات امنیتی- نظامی آمریکا و اروپا به شدت مختل شده بود. از فرانسه تا آلمان کشورهای اروپایی روی استقلال از آمریکا متمرکز شدند و دنبال تدوین سیاست‌های جدید بودند، اما بی‌فکری اوکراین، حماقت روسیه و هوشمندی آمریکا بازی را عوض کرد.

روسیه برای جلوگیری از عوضیت اوکراین در ناتو و تهدید عملی کشورهای دیگر مثل لهستان و سوئد به اوکراین لشکرکشی کرد تا گربه را دم حجله بکشد، اما اوکراین گربه‌ای که باید نبود. دومین ارتش قدرتمند دنیا و وارث تسلیحات اتمی شوری با ورود به اوکراین وارد باتلاقی شد که در خواب هم نمی‌دید.

حالا روسیه به جز ناکامی در پایان دادن سریع به «عملیات نظامی ویژه» نظامی در اوکراین و اُفت محسوس پرستیژ نظامی با بحران‌های مالی ناشی از تحریم، بحران کودتای نظامی و البته چالش اقتدار ولادمیر پوتین هم مواجه شده است. تمام این‌ها دست‌آوردهایی جذاب برای آمریکا است، اما این تمام پیروزی آمریکا نیست.

به لطف حمله روسیه به اوکراین آمریکا بار دیگر جایگاه ناتو در اروپا را احیا کرد، شکاف‌های روابط با کشورهای اروپایی را به حداقل رساند، فروش تسلیحات خود را افزایش داد و در یک جمله اقتدار نظامی- امنیتی خود را احیا کرد. آخرین برگ این دست‌آوردها نیز عضویت سوئد در ناتو بود که به لطف نفوذ آمریکا روی ترکیه مهیا شد.

چرا ترکیه از عضویت سوئد در ناتو حمایت کرد؟

سوئد جمعیتی بالغ بر 10 میلیون نفر و تولید ناخالص داخلی بیش از 500 میلیارد دلاری دارد و اخیر متعهد شده هزینه های دفاعی خود را به حداقل 2 درصد افزایش دهد، عدد معیاری که تمام اعضای ناتو آن را رعایت می‌کنند و عضویت آن در ناتو برای آمریکا بسیار مهم بود. این عضویت یک مخالف جدی داشت؛ ترکیه. ترکیه به خاطر حضور کردهای مرتبط با پ.ک.ک در سوئد مخالف عضویت این کشور در ناتو بود و دوست داشت امتیازاتی را در برابر این موافقت کسب کند.

ینس استولتنبرگ، رئیس ناتو در سخنرانی در 10 ژوئیه اعلام کرد که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، شروط پیشین خود برای عضویت سوئد در ناتو را کنار گذاشته است. این خبر برای بسیاری غیرمنتظره بود، به ویژه با توجه به این واقعیت که تنها چند ساعت قبل اردوغان خواستار عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا به عنوان پیش شرط حمایت این کشور از عضویت سوئد در ناتو بود.

چانه زنی ژئوپلیتیکی نباید تعجب آور باشد و صرفاً تأیید مجدد این اصل قدیمی است که هر چیزی بهایی دارد، با این همه تغییر نظر ترکیه جالب توجه بود. به باور بسیاری نقش اصلی در موافقت ترکیه را آمریکا بازی کرد که پس از موافقت ترکیه با عضویت سوئد در ناتو به سرعت قرارداد خرید F-16 و مدرن‌سازی نظامی ترکیه را نهایی و عملیاتی اعلام کرد.

هیچ کس، از جمله کسانی که در لابی‌های قدرت حاضر هستند، منکر نقش فروش تسلیحات ایالات متحده در دیکته کردن سیاست گسترده‌تر فراآتلانتیک نیست. به جز تردیدهای اخلاقی، هیچ چیز مبهمی در مورد فروش اسلحه واشنگتن به عنوان اهرم اعمال نفوذ ژئوپلیتیکی وجود ندارد.

حالا به لطف تجاوز روسیه به اوکراین و اشتباهات مرگبار رهبران این کشورها آمریکا روابط خود با اروپا را به شکل خوبی احیا کرده است و در کنارش از این جنگ برای امنیتی سازی چهره ایران بهره برده است. با روند فعلی به نظر می‌رسد آمریکا باز هم امتیازات بیشتری از جنگ اوکراین خواهد گرفت.