به گزارش سلام نو، مرکز فرهنگی حیدر علی اف حیرت انگیزترین سازه مدرن باکو، اثری از معمار برجسته و بانوی معمار شرقی، زاها حدید است. این طرح جایزه طراحی سال را در ۱ جولای ۲۰۱۴ برنده شد. طراحی فوق العاده این بنا با فرم دهی به اشکال انتزاعی، موج‌های زیبا و انحناهای چشم نوازی خلق کرده است که در کنار رنگ سفید و شفاف آن، باعث جذب بسیاری از مردم فقط برای تماشای نمای ساختمان شده است.
یادتان باشد، قبل از ورود به ساختمان، دوربین خود را بردارید و از زوایای مختلف و نماهای بیرونی بنا عکس بگیرید. داخل مرکز نیز نمایشگاه دائمی از لوازم، هدایا، اتومبیل ها و لباس های حیدرعلی اف، رییس جمهور محبوب آذربایجان دایر است. در این مرکز، کنسرت و برنامه های فرهنگی و هنری مختلف برگزار می شود. گالری هنری، تالارهای کتابخانه و برگزاری کنسرت، رستوران و سالن کنفرانس از جمله امکانات و فعالیت‌های این مرکز میباشد.
ساختمان این مرکز توسط معمار بریتانیایی-عراقی زاها حدید طراحی شده است و بخاطر معماری متمایز و سبک منحنی و سیالش قابل توجه و خیره کننده است. این مرکز به یاد حیدر علی اف که رهبر آذربایجان در دوره شوروی سابق و رئیس جمهور این کشور از اکتبر ۱۹۹۳ تا اکتبر ۲۰۰۳ بود نامگذاری شده است.
مرکز در برگیرنده یک سالن کنفرانس, سالن گالری و موزه است. این پروژه قصد داشت نقش اساسی در زندگی فکری شهر داشته باشد لذا با استقرار در نزدیکی مرکز شهر, نقشی محوری در توسعه مجدد باکو ایفا کرده است. این مرکز اثری بین المللی است, ساختار مرکز حیدر علی اف نقطه عطفی از باکوی مدرن با نوآوری و طراحی فوق پیشرفته اش محسوب میشود.. این ساختمان هشت طبقه دارای تالار کنفرانسی با ظرفیت ۱۰۰۰ صندلی , فضا برای نمایشگاه های موقتی, یک مرکز کنفرانس , چندین کارگاه و همچنین یک موزه است.
معماری
پس از برگزاری مسابقه ای در سال ۲۰۰۷ ، شرکت معماری زاها حدید برای طراحی مرکز فرهنگی حیدر علی اُف برگزیده شد. معمار ایرانی تیم طراحی شرکت زاها حدید، خانم «سارا شیخ اکبری» نیز مسئولیت طراحی داخلی این پروژه را بر عهده داشته است. طراحی این مرکز به گونه ای صورت گرفته که می تواند نمادی از فرهنگ آذری و خوش بینی ملت، نسبت به آینده را نشان دهد.
مرحومه زاها حدید معمار مرکز فرهنگی حیدر علی اُف
معمار ایرانی تیم طراحی شرکت زاها حدید، خانم «سارا شیخ اکبری» مسئول طراحی داخلی این بنا
این مجموعه یک ساختمان به زیر بنای ۵۷،۵۰۰ متر مربع است که دارای فرمی چشم نواز و به یاد ماندنی است ، سیالیّت و عدم استفاده از گوشه های تند سبب شده است که این بنا مورد توجه بسیار قرار گیرد.
فرم بندی بنا به نحوی استادانه، با امواج و انشعاب ها، تاشدگی ها و انعطافش سطح میدان را به چشم اندازی معمارانه جهت خوش آمد گویی، دعوت، پذیرایی و هدایت بازدید کنندگان به سطوح مختلف درون بنا تبدیل کرده است. ساختمان با حالت خاص خود مرز اختلاف مرسوم میان بنای معمارانه و چشم‌انداز شهری را محو کرده است.
این ساختمان برای تبدیل شدن به محل اصلی برنامه های فرهنگی کشور طراحی شده، فرم و هندسه شگفت انگیز این بنا در مقابل معماری خشک دوران شوروی که در باکو بسیار رواج داشته، قرار گرفته است و به جرأت آن را در هم شکسته است. از سوی دیگر این بنا درک و احساسات لطیف فرهنگ آذری را به نمایش می گذارد و چهره خوش بین یک ملت را نشان می دهد که نگاه شان رو به آینده است. سبک کاری حدید که ساختارشکنی است، همیشه توانسته تصویری متفاوت از ساختارها خلق نماید.
در شرق، سیالیت در معماری چیز چندان جدیدی نیست. در معماری اسلامی ردیف ها، شبکه ها و یا دنباله ای از ستون ها به منزله درختانی هستند که فضا را از حالت سلسله مراتب خارج میکنند. الگوهای خوشنویسی و زینتی نیز به طور مداوم از فرش به دیوار، دیوار به سقف، سقف تا گنبد کشیده شده اند. این دسته از ویژگی ها تمایز خاصی را بین عناصر و اشکال معماری بوجود آورده اند. هدف از انجام این کار درک تاریخ معماری در نظر گرفته شده است. به عبارت دیگر، تقلید و یا پایبندی محدود به پیکرنگاری گذشته مد نظر نبوده و تنها فهم عمیق تر از آثار گذشته و تفسیر پایدار و محکم از آن ها مورد هدف است.
در ساخت مرکز حیدر علی اف از یک ساختار بتنی و یک قاب فضایی فوق العاده استفاده شده است. به منظور دستیابی به یک فضای آزاد و بزرگ، عناصر ساختار عمودی توسط پوشش ها و دیوارهای پرده ای جذب شده اند. هندسه به کار رفته در این بنا از ساختارهای غیر متعارف (مانند ستون های منحنی شکل) تشکیل شده است.
در پاسخ به توپوگرافی خالص، این پروژه چشم انداز دقیقی از ایجاد اتصالات و مسیرهای جایگزین بین میدان عمومی، ساختمان، و پارکینگ زیرزمینی را معرفی کرده است. این راه حل از حفاری ها و محل های دفن زباله اضافی جلوگیری نموده و ضررهای اولیه را به ویژگی های کلیدی طرح تبدیل نموده است.
پوسته ساختمان یکی از مهم ترین عناصری است که این پروژه معماری را به چالش کشیده است. دستیابی به یک سطح صاف و همگن به طیف گسترده ای از توابع مختلف، ساخت و ساز، و سیستم های فنی نیازمند است تا بتواند پوسته ساختمان را به صورت یکپارچه در آورد. برای مراقبت و ارتباطات مداوم از این پیچیدگی ها از محاسبات پیشرفته استفاده شده است.
قاب فضایی این بنا با ایجاد ساختاری جدید ، زمان ساخت این پروژه را به طرز چشمگیری کاهش داده است. این در حالی است که زیر سازی ساختمان به عنوان سمبلی از یک رابطه انعطاف پذیر بین شبکه سفت و سخت از قاب فضایی و درزهای موجود در روکش فلزی نمای خارجی در نظر گرفته شده است. به نظر می رسد که این ارتباط از یک فرآیند منطقی و پیچیده ی هندسی و با استفاده زیبایی شناسی نشئت گرفته است. در این پروژه، بتن مسطح به الیاف شیشه (GFRC) و فیبرهای پلی استری تقویت شده (GFRP) به عنوان مواد روکش ایده آل انتخاب شده اند، زیرا آنها می توانند انعطاف پذیری قدرتمندی را در طراحی ساختمان فراهم آورده و در موقعیت های مختلف اعم از میدان، مناطق انتقالی، و پوشش ها، عملکرد بسیار متفاوتی از خود نشان دهند.
در این ترکیب بندی معمارانه اگر سطوح را موسیقی فرض کنیم، آنگاه درزهای مابین همانند ریتم موسیقی است. مطالعات فراوانی بر روی هندسه سطوح صورت گرفته تا پنل ها به صورت منطقی و ریاضی ارتباط خود را در امتداد ساختمان و محوطه به صورت پیوسته حفظ نمایند.
این قطعات بر دگرگونی یکپارچه و جنبش ضمنی هندسه سیال خود تاکید می کند و راه حل کاربردی برای مشکلات ساخت و ساز مثل تولید، جابجایی و سرهم بندی ارائه کردند و به مسائل تکنیکی از جمله حرکات موضعی ناشی از پیچش، بارهای خارجی، تغییرات دمایی، زمین لرزه و نیروی باد پاسخ گویی مناسب داشتند.
برای تاکید بر یکپارچگی ارتباط میان درون و بیرون ساختمان، نورپردازی این مجموعه با ظرافت قابل ملاحظه‌ای مورد توجه قرار گرفته است. استراتژی نورپردازی در روز و شب با هم متفاوت است. هنگام روز حجم ساختمان نور را منعکس می‌کند و بر اساس حرکت خورشید و نقطه دید پرسپکتیو جلوه ساختمان پیوسته در تغییر است.
استفاده از شیشه نیمه منعکس کننده به بیننده جلوه‌های متناوب کوتاه ارائه می کند و نگاه را کنجکاوانه به دنبال خود می کشاند، بدون اینکه خط سیر روان درون ساختمان را فاش سازد. در هنگام شب این خصیصه به نحوی استادانه توسط وسایل نورپردازی در زیر لایه ها که سطوح داخلی را نسبت به بیرون کاملا تمیز می دهد، به کار رفته است و یک ترکیب بندی رسمی برای برنامه های دربرگیرنده اش ارائه می دهد و البته پیوستگی میان درون و بیرون را نیز حفظ می کند.
در مجموع می توان افزود هرآنچه زاها حدید خلق کرده، نمونه کامل جریان فکری او در معماری است، به گونه ای که هر فردی را وادار می کند حتی برای یک بار راجع به خالق این اثر تحقیق کند و از رموز فکری او کمی آگاه شود. افسوس که جامعه معماری بسیار زود در سوگ او نشست، اما آثار او همیشه گواه بر زنده بودنش هستند.
منبع: تریپ یار
نظر شما