سلام نو - سرویس فرهنگ و هنر | رمضان کوه مسکن : با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی سالن های نمایش تماشای تئاتر از طریق فضای مجازی در میان مخاطبان و علاقمندان به این حوزه افزایش یافته است و تماشای تئاترهای اجراشده در سالیان اخیر در شبکه های اینترنتی و در قالب وی او دی با استقبال خوب مخاطبان همراه شده است.
«تنهاتر از مسیح» نمایشی است که به کاگردانی حسن بذرا و تهیه کنندگی علی اسماعیلی به همت موسسه سیمای ققنوس که پاییز ۹۷ و ۹۸ در فضای باز بوستان ولایت به روی صحنه رفته است. نمایشی مدرن از روایت قیام عاشورا که با حضور جمعی از بازیگران مشتاق تئاتر و نیز جمعی از سربازان جوان کشورمان به منظور اجرای حرکات فرم توانست مورد استقبال جمع کثیری از اهالی پایتخت قرار گیرد. نمایش از ورود مسلم بن عقیل، سفیر حضرت سیدالشهدا(ع) به شهر کوفه آغاز می‌شود و با یک سیر تاریخی مشخص به مدافعان حرم در حال حاضر می‌رسد. اگر فرض کنیم نمایش های بسیاری تاکنون درباره عاشورا و اتفاقات آن به روی صحنه رفته باشد، آنچه سبب تمایز این نمایش می شود محتوای جذاب آن در فرم و اجرا می باشد.
کارگردان نمایش با تلفیق وقایع عاشورا و رشادت های مدافعین حرم و استفاده از تکنیک های جذاب و جدید همچون صحنه‌هایی هیجان انگیز از انفجار و تیراندازی‌های واقعی توانسته است تاثیر بسزایی روی مخاطب داشته باشد. این در حالی است که تماشاگر امروزی وقایع عاشورا را در نمایش های معمولی پیرامون این حادثه عظیم دیده است و تعزیه نیز می تواند راوی خوبی برای قیام عاشورا باشد .اما «تنهاتر ازمسیح» تلاش کرده است روایتی مدرن از این واقعه داشته باشد تا بتواند مخاطبان بیشتری از جمله جوانان جامعه را با خود همراه سازد و به همین منظور از صحنه های جذاب همچون انفجار و تیر اندازی استفاده نموده است تا بتواند نسل جوان را با خود همراه سازد و به معرفی قیام سیدالشهدا و به دنبال آن مدافعین حرم بپردازد.
نوحه خوانی مداح اهل بیت (ع) محمود کریمی و راهروهای مزین به بیرق سالار شهیدان (ع) از نکات تاثیر گذار در نمایش است و از جذابت های دیگر این نمایش آن است که مخاطبان نمایش دور صحنه نشسته‌اند. برخلاف هنر مدرن که عموماً مخاطبان را پشت به هم و رو به یک صحنه واحد می‌نشاند. برای متال سالن سینما یا سالن تئاتر مدرن اکثراً آیین‌ها در میدان‌های مدور برگزار می گردیده است. به طوریکه مخاطبان دو طرف صحنه همدیگر را می‌دیدند. از حلقه‌های سینه‌زنی تکیه‌ها تا مراسم تعزیه و از معرکه‌گیری پهلوان‌ها وسط میدان شهر تا زورخانه‌ها، میزانسن‌ها همیشه این‌گونه بوده‌اند و در نمایش «تنهاتر از مسیح» هم چنین است که بر جذابیت و تاثیرگذاری آن افزوده است.
در واقع آنچه سبب تمایز «تنهاتر از مسیح» با سایر نمایش های مذهبی شده است که در شیوه روایت آن است.از آنجاییکه در کشورمان مخاطب تئاتر عادت به تماشای تغزیه و گاها نمایش های معمولی در این حوزه شده است، لذا مدرنیته کردن این اجرا وجه تمایز آن است که می تواند اتفاق خوبی در این عرصه باشد و نشان دهد که هنر ناب اسلامی همچون تعزیه نیز قابلیت روایت نو و جدید را دارد. در این نمایش مخاطب شصت دقیقه درگیر اثری سه بعدی می‌شود و تقریبا تمام بازیگران نمایش در زمان اجرا دور صحنه در حال جوش و خروش هستند تا خود را به صحنه برسانند. همین امر باعث جذابیت بیشتر و هیجان تماشاچی می شود و می تواند در لحظه تاثیر خودش را روی مخاطب بگذارد. صخنه هایی که شاهد انفجار هستیم و یا تیر اندازی واقعی نمونه بارز این مساله هستند که توانسته اند باعث جذب مخاطبان شوند.
پیشتر این مساله را در حوزه سیما و در سریال مختارنامه دیده ایم که برای مثال تماشاچی در هنگام لحظه های نبرد در دل کویر همراه با صدای تاخت و تاز اسب ها و ضرب شمشیرها مواجه می شود و به شدت تحت تاثیر قرار می گیرد.اما در «تنهاتر از مسیح» بواسطه ی اجرای زنده شاهد تاثیرگذاری بیشتر روی مخاطب هستیم و استفاده از تکنیک های مدرن در حوزه نمایش آیینی و مذهبی می تواند باعث بهتر دیده شدن و روایت شدن آن شود.
در پایان می توان گفت با توجه به علاقه و ارادتمندی خاص بسیاری از مردم کشور به مقام سید و سالار شهیدان از یک سو و استقبال از تئاترهای مناسبتی از سوی دیگر می تواند منجر به ایجاد اتفاقاتی نو در این عرضه شود که «تنهاتر از مسیح» پیش قدم در این امر بوده است و توانست است به موفقیت نسبی در آن دست یابد و لذا این امیدواری حاصل می شود که گرچه هزار و چهارصد سال از واقعه کربلا می گذرد و ممکن است جوان های امروزی از اصل قیام عاشورا و فرهنگ حسینی فاصله بگیرند، اما با استفاده از تکنیک های مدرن و نیز روایت رشادت ها و جان فشانی های مدافعان حرم همچنان می توان جوانان بسیاری را علاقمند به راه امام حسین(ع) نگاه داشت.
نظر شما