دلایل صلح امام حسن (ع) با معاویه چه بود؟ / عکس + جزییات

به مناسبت ایام شهادت امام حسن (ع) ، اینفوگرافیک ِ " دلایل صلح امام حسن (ع) با معاویه " را به منظور آشنایی با اهداف و آرمان های این امام بزرگوار تهیه و منتشر کرد.

دلایل صلح امام حسن (ع) با معاویه

تکلیف گرایی

اگر علت صلح امام حسن(ع) انجام تکلیف الهی باشد؛ بدین معنا که خداوند چنین وظیفه ‏ای را برای آن حضرت تعیین کرده است، اشکال و شبهه ‏ای بر صلح ایشان وارد نیست، و اگر می‏بینیم برخی اشکال‏ هایی بر آن وارد می‏کنند به این دلیل است که سرّ آن را نمی‏دانند.

حفظ دین

یکی از علل مهم صلح امام حسن (ع) را می‏توان «حفظ دین» بیان کرد، زیرا وضعیت جامعه اسلامی در شرایطی قرار داشت که ممکن بود جنگ با معاویه، اصل دین را از بین ببرد. مضافاً این‏که اوضاع بیرونی جامعه اسلامی نشان می‏داد که روم شرقی آماده حمله نظامی به مسلمانان بود. از سوی دیگر، مردم نیز از نظر فرهنگی در وضعیتی قرار داشتند که خون‏ریزی و جنگ، نوعی بدبینی به دین و مقدّسات را به وجود می‏آورد. شاید بر همین اساس باشد که امام حسن (ع) یکی از دلایل صلح خود را حفظ دین بیان کرد.

مصالح عمومی

رعایت مصالح عمومی، خردمندانه ‏ترین استراتژی است که از سوی رهبران دل‏سوز و آزادی خواه، به ویژه رهبران الهی اتخاذ می‏شود، زیرا آنان هیچ‏گاه مصالح عمومی را فدای مصالح فردی و گروهی نمی‏کنند. امام حسن (ع) نیز برای جلوگیری از خون‏ریزی و رعایت مصالح مسلمانان، تن به صلح داد؛ چنان‏که آن حضرت خود فرمودند: «من صلح را پذیرفتم تا از خون‏ریزی جلوگیری کنم و جان خود، خانواده و اصحاب صمیمی خویش را حفظ کرده باشم.»

حفظ شیعیان

شیعیان خاص امیر المؤمنین (ع) اغلب در جمل، صفین و نهروان به شهادت رسیده و گروه اندکی از آنان باقی مانده بود و اگر جنگی به وقوع می‏پیوست، با توجه به ضعف مردم عراق، قطعاً امام حسن (ع) و شیعیان متحمل خسارات جبران‏ ناپذیری می‏شدند، زیرا معاویه در این صورت آنها را به شدت سرکوب می‏نمود. اما صلح امام می‏توانست آنها را برای شرایطی نگه دارد که در آینده فراهم می‏آمد، به طوری که اگر بنا بود خون آنها ریخته شود بتواند بازده مفیدی داشته و جریانی مؤثر در تاریخ به وجود آورد.

عدم حمایت مردم و خیانت فرماندهان‏

بی‏ گمان یکی از علل اصلیِ صلح امام حسن (ع) نیز حمایت نکردن مردم از آن حضرت بود. اگر مردم کوفه از او حمایت می‏کردند و فرماندهان سپاهش به او خیانت نمی‏کردند، حضرت صلح نمی‏کرد؛ چنان‏که فرمود: «به خدا سوگند، من از آن جهت کار را به او سپردم که یاوری نداشتم، اگر یاوری می‏داشتم، شبانه روز با معاویه می‏جنگیدم تا خداوند میان ما و او حکم کند.» . مردم و فرماندهان حضرت به امام خیانت کردند. در این خیانت، دنیاگرایی، عدم رشد سیاسی و تبلیغات معاویه بسیار تأثیر گذار بود.