سلام نو – سرویس اقتصادی: قیمت دلار در سال آینده هم بدون شک با افزایش همراه خواهد بود. با این وجود اینکه میزان این افزایش چقدر باشد را نمی توان به طور قطع پیش بینی کرد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان بودجه 99 طوری بسته شده که بر افزایش ارز در سال آینده دامن خواهد زد.
به گزارش سلام نو، نوسانات بازار ارز در سال 97 آن قدر سهمگین بود که افزایش قیمت دلار در سال 98 کمتر به چشم آمد. در روزهای پایانی سال پس از ورود ایران به لیست سیاه و همچنین مولفه های دیگر اقتصادی تب و تاب دوباره ای در بازار ارز صورت گرفت که به افزایش بیش از 2000 تومانی قیمت دلار منجر شد.
وقتی درباره قیمت دلار در آینده بلندمدت صحبت می شود باید توجه شود که ارزها متاثر از متغیرهای اقتصادی بالا و پایین می شوند. به طور مشخص در رابطه با دلار بحث عرضه و تقاضا از مهم ترین عوامل نوسان قیمت است. به نظر می رسد دولت تلاش می کند که تقاضای ارز مصرفی را کاهش دهد.
محمد نوربخش، کارشناس اقتصادی در این باره توضیح داده است: ورود کالاهای رسمی به صورت ثبت سفارش یکی از راه های تقاضای ارز است. در سال گذشته ۴۳ میلیارد دلار از این طریق ارز مصرف شد. امسال هنوز اطلاعاتی در این خصوص ارائه نشده اما برآورد من این است که امسال ۳۵ تا ۴۰ میلیارد دلار ارز از طریق ثبت سفارش هزینه شده است. بخشی از این ارز برای کالاهای اساسی و بخشی کالاهای واسطه ای بوده است که امکان کاهش یا حذف کالاهای واسطه ای وجود ندارد.
با همه این احوالات شوک های سیاسی را نباید در التهاب بازار و نوسان قیمت ارز دست کم گرفت. ورود ایران به لیست سیاه اف ای تی اف و افزایش تنش بین ایران و آمریکا در نیمه دوم سال 98 از جمله آنها است. در این بین ویروس کرونا هم دیگر شوکی بود که اگرچه ارتباطی به متغیرهای اقتصادی نداشت اما اقتصاد دنیا را دستخوش تغییر و تحول کرد.
در حال حاضر اثر بازگشت ایران به لیست سیاه FATF در بازار ارز از بین رفته و باید منتظر بمانیم و ببینیم چالش کرونا به کجا ختم خواهد شد. چنانچه تجارت کشور بر اثر ویروس کرونا قرار باشد آسیب ببیند نباید انتظار ثبات بازار ارز را داشته باشیم. طبیعتا نگرانی های اقتصادی در باب کرونا می تواند خروج سرمایه را از کشور بیشتر کند. ضمن اینکه نباید فراموش کرد کاهش درآمدهای ناشی از گردشگری، صنعت هواپیمایی و بسیاری از کسب‌وکارهای دیگر هم بر بازار تاثیر منفی خود را خواهد گذاشت.
دو مساله سیاسی دیگر هم بر قیمت دلار سال آینده تاثیر خواهد داشت. هر چند هر دوی این دو مساله در حد فرضیه است و نمی توان درباره آن نظر قطعی داد. اولین مساله تغییر ترکیب مجلس شورای اسلامی است. آنچه مشخص است طیف حاکم بر مجلس یازدهم به طور کامل در تضاد با رویکرد دولت دارد. با توجه به اینکه از تابستان سال آینده مجلس یازدهم کار خود را آغاز می کند مشخص نیست تنش های احتمالی بین دولت و مجلس چه قدر حس نااطمینانی به معامله گران ارز دهد. همین مساله می تواند به قیمت ارز در بازار جهت دهد.
دومین مساله اما انتخابات آمریکا است که در آبان سال 99 برگزار خواهد شد. باید قبول کرد که اتفاقاتی که در ایالات متحده می افتد به طور مستقیم بر اقتصاد ما تاثیر خود را می گذارد. نمونه آن را می توان در پاره کردن برجام توسط آمریکا دید. چنانچه به هر دلیلی ترامپ برای بار دوم حضور در کاخ سفید را تجربه نکند این مساله با توجه به کاهش احتمالی فشار اقتصادی بر ایران بر بازار ارز تاثیر خواهد گذاشت. این تحلیل البته در حالی مطرح می شود که امکان برگزیده نشدن ترامپ به عنوان رئیس جمهور بعدی آمریکا بسیار کم به نظر می رسد.
باید توجه داشت موارد ذکر شده ناظر بر تاثیرات مقطعی بازار ارز است چرا که اقتصاد ما نیازمند اصلاحات بنیادین و عمیق است. یکی از مهم ترین نیازها در اصلاحات اقتصادی الزام تحول در نظام بودجه ریزی در کشور است. رییس اتاق بازرگانی تهران در رابطه با بودجه 99 گفته اگر بودجه قرار باشد اجرایی شود، به طور قطع در سال ۹۹ مجدد یک جهش ناگهانی را در مورد ارز خواهیم داشت و همان اتفاقی که در سال ۹۷ رخ داد، در سال ۹۹ نیز رخ خواهد داد. این در حالی است که برخی پیش بینی ها حکایت از دلار 18 هزار تومانی در نیمه دوم سال 99 دارد.
به نظر می رسد نمی توان به قطعیت از آرامش بازار ارز در سال 99 گفت. احتمالا نوسان در این بازار همچنان ادامه دار باشد و با توجه به پیش بینی ناپذیر بودن شرایط سیاسی باید ببینیم برآیند مولفه های اقتصادی و غیراقتصادی بازار ارز در سال 99 را به کدام سو هدایت می کند.
